Świat kobiet w nauce
Kobiety nadal doświadczają dyskryminacji w środowisku naukowym
Niezależne badanie przeprowadzone wśród naukowczyń z 65 krajów pokazało, że ścieżki karier naukowych są ukształtowane w sposób wykluczający kobiety. Tak uważa aż 61% respondentek. Natomiast ponad połowa z nich (55%) zetknęła się z uprzedzeniami ze względu na płeć przy zatrudnianiu, awansowaniu czy finansowaniu. Ponad połowa (54%) doświadczyła trudności w upowszechnianiu efektów swojej pracy, a 61% musiało walczyć o umieszczenie swojego nazwiska przy projektach i publikacjach.
Problem nierówności płci dotyczy także polskich uczelni. Zdaniem 35% stypendystek programu L’Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki , mężczyźni są częściej zatrudniani na stanowiskach kierowniczych niż kobiety, a według 31%, mają oni łatwiejszy dostęp do sieci naukowych i spotkań konferencyjnych. Ponadto, co trzecia stypendystka uważa, że uniwersytet nie jest miejscem przyjaznym dla rodziców (35%).
Pandemia pogłębiła nierówności płciowe w świecie nauki
Czas pandemii wpłynął na sytuację badaczek i pogłębił nierówności płciowe w środowisku naukowym. Obowiązki domowe czy opiekuńcze, które w wielu rodzinach są domeną kobiet, zatrzymały je w domach i ograniczyły możliwości realizacji swoich ambicji zawodowych. Asymetria w zakresie podziału obowiązków rodzinnych sprawiła, że w czasie pandemii akademiczki-matki nie pisały już tyle samo artykułów czy wniosków grantowych, co wcześniej. Jednak, mimo ograniczeń wiele z nich ma istotny wkład w osiągnięcia naukowe w walce z pandemią, a także chorobami cywilizacyjnymi, z którymi mierzy się świat.
Seksizm i molestowanie, jako kolejna bariera rozwoju kobiet w nauce
Z przeprowadzonego wśród laureatek L’Oréal-UNESCO For Women in Science Award globalnego badania wynika, że jedną z poważnych przyczyn zatrzymujących rozwój kobiet w nauce jest kwestia seksizmu i molestowania seksualnego. Ponad 50% studentek w Europie było napastowanych seksualnie ustnie lub otrzymało groźby, niechciane propozycje podczas studiów wyższych. W związku z tym inicjatorzy programu L’Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki stworzyli dokument, który nazwano „Listem otwartym”, reprezentującym głosy naukowczyń, świadków lub ofiar tego typu niedopuszczalnych zachowań. Te zagadnienia były także omawiane podczas międzynarodowego Festiwalu For Women in Science 2021, który odbył się 7 grudnia 2021.
Wyrównywanie szans kobiet i mężczyzn oraz niwelowanie barier, które stoją na drodze rozwoju naukowego kobiet jest konieczne, ponieważ nauka potrzebuje różnorodnych perspektyw i talentów obu płci, aby mogła stawiać czoła wielkim wyzwaniom stojącym przed ludzkością i tworzyć rozwiązania naukowe, które przynoszą jednakowe korzyści kobietom i mężczyznom. Świat nauki potrzebuje szybkiej transformacji. Uniwersytety, instytucje naukowe i decydenci, powinni odgrywać kluczową rolę we wdrażaniu zmian systemowych. Przede wszystkim należy zwiększyć reprezentację kobiet i ich dostęp do wyższych stanowisk oraz zadbać o promowanie równości płci. Dzięki osiągnięciu zrównoważonego pod względem płci przywództwa w nauce, stworzymy trwałe rozwiązania wielkich wyzwań stojących przed ludzkością.